Een incident met straling.

Bij stralingsincidenten komt ongewenst ioniserende straling en/of radioactief materiaal vrij. Of het dreigt vrij te komen. Dit is gevaarlijk voor mens en milieu. Het kan gaan om een groot (dreigend) incident in een nucleaire installaties, of een klein incident met radioactief materiaal in bijvoorbeeld een ziekenhuis.

Kun je radioactieve straling meten of voelen?

Straling kun je niet zien of voelen. Alleen met speciale meetinstrumenten kunnen we vaststellen of ergens straling is. Onder andere de brandweer, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de Autoriteit voor Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming en het ministerie van Defensie hebben deze meetapparatuur.

Wat is het effect van de straling op je gezondheid?

Dat hangt onder andere af van de hoeveelheid straling, welke straling en hoe je eraan werd blootgesteld. Een kleine hoeveelheid straling is meestal niet gevaarlijk. Een hoge dosis kan wel gevaarlijk zijn.

Bij een stralingsincident van de volgende nucleaire installaties kan er een effect zijn in de regio Zuidoost-Brabant:

• Kerncentrale Borsele, Zeeland
• Kerncentrale Doel (België)
• Kerncentrale Tihange (België)
• Onderzoekcentrale Mol (België)

Als water, lucht, grond en gewassen besmet raken met radioactieve straling, kan dit ernstige gevolgen hebben. Hoe ernstig hangt af van de hoeveelheid straling die je oploopt. Hoe meer straling je ontvangt, hoe groter het risico dat je ziek wordt. Ook kan er paniek ontstaan. Paniek kan zorgen voor chaos en gevaarlijke situaties.

• Bedenk vooraf dat je vaak nog veel tijd hebt om te schuilen of te evacueren. Raak dus niet in paniek.
• Weet hoe ventilatiegaten afgesloten kunnen worden.
• Bedenk waar je naar toe kunt, al je je woning moet verlaten.
• In oktober 2017 kreeg een deel van de Nederlandse bevolking jodiumtabletten. Heb jij ze ook ontvangen? Bewaar ze goed, op een logische plek.
• Zorg dat je een noodpakket in huis hebt.
• Let op familie, vrienden of buren: kunnen zij zich ook redden?

Er komt een radioactieve wolk aan, maar hij is nog niet voorbij?

• Bereid je voor op een schuilperiode van maximaal 24 uur. Ga naar huis, haal kinderen van school en zorg voor een noodpakket.
• Zorg voor voldoende levensmiddelen en leg een voorraad (drink)water aan.
• Luister naar calamiteitenzender Omroep Brabant en kijk op crisis.nl voor actuele informatie en adviezen.
• Stel je mobiele telefoon in voor NL-Alert, zodat je de berichten ontvangt.
• Informeer je naasten in dezelfde regio.
• Let op: neem nooit op eigen initiatief een jodiumtablet in. Een jodiumtablet beschermt alleen als je deze op het juiste moment inneemt. Wacht dus altijd op instructies van de overheid en volg ze op.

Is een radioactieve wolk (bijna) in de buurt?

• De sirene gaat of je ontvangt een NL-Alert. Ga naar binnen.
• Raak niet in paniek.
• Zit je in de auto? Luister naar de calamiteitenzender Omroep Brabant aan, schakel alle ventilatie uit en rij weg van de kerncentrale. Let op: schuil in een gebouw als er files zijn.
• Volg de berichten via Omroep Brabant. Je krijgt van de overheid informatie over wat je kunt doen en hoe je jezelf in veiligheid brengt.
• Blijf binnen, sluit deuren en ramen en alle openingen voor ventilatie. Bijvoorbeeld een afzuigkap, ontluchtingskoker en muur- en toiletrooster.
• Gebruik geen water uit de kraan, geen regenwater, maak geen bladgroenten schoon en eet geen moeilijk schoon te maken etenswaren. Gebruik alleen voorverpakte voedingsmiddelen.
• Houd je huisdieren binnen.
• Raak mensen of dieren die buiten zijn geweest niet met blote handen aan; ze kunnen besmet zijn. Moet je ze aanraken? Doe dan handschoenen aan. Spoel mensen en dieren die buiten zijn geweest af met water. Hoe sneller je dat doet, hoe minder blootstelling aan straling.

Bij een kernongeval kunnen radioactieve stoffen vrijkomen. Een voorbeeld van zo’n radioactieve stof is radioactief jodium. Via de luchtwegen of als je voedsel eet dat besmet is, kan radioactief jodium in je lichaam komen. Je schildklier neemt het op. Jaren later kun je schildklierkanker krijgen.
De schildklier neemt maar beperkt jodium op. Je kunt voorkomen dat je schildklier radioactief jodium opneemt, door kort voor of tijdens de blootstelling niet-radioactief jodium in te nemen. Niet-radioactief jodium zit in de jodiumtabletten (kaliumjodide). De tabletten bevatten zoveel jodium, dat ze de schildklier verzadigen.

Jodiumtabletten bieden geen bescherming tegen andere radioactieve stoffen die het lichaam opneemt. Daarom neemt de overheid ook andere beschermende maatregelen. Bijvoorbeeld schuilen (binnenblijven en ramen, deuren en ventilatie afsluiten) en maatregelen om te voorkomen dat je besmet voedsel eet.

Als het voor jou gevaarlijk wordt, dan krijg je een bericht via NL-Alert. Stem af op de calamiteitenzender Omroep Brabant voor meer informatie. Uitgebreide, actuele informatie vind je op crisis.nl.